Chùa Mía là ngôi chùa lưu giữ nhiều tượng nghệ thuật nhất Việt Nam hiện nay. Chùa nằm ở xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội.
Chùa Mía là ngôi chùa cổ có nhiều giá trị văn hóa lịch sử tiêu biểu. Với những tác phẩm văn hóa nghệ thuật điêu khắc và kiến trúc độc đáo cùng với quy mô mở rộng được bề thế và sang trọng đó. Chùa Mía đã được Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu.
Đến với chùa Mía, các du khách sẽ chiêm ngưỡng được lối kiến trúc đặc sắc và đặc trưng của ngôi chùa này. Kiến trúc với điểm nổi bật là phần Gác chuông của chùa là ngôi nhà 3 gian làm theo kiểu chồng diêm 2 tầng 8 mái.
Các sàn nhà đều được lát bằng gỗ, ở tầng gác có hàng lan can tiện rất điêu khắc và nghệ thuật. Ngoài ra, các ván long, xà nách, cổng và các cửa tường vách hầu hết đều được bào xoi cạnh và chạm khắc trang trí với nhiều đề tài hoa lá đa dạng và nổi bật.
Chùa Mía ở thủ đô Hà Nội
Bên cạnh đó, trên gác chùa còn có quả chuông đúc bằng đồng tiêu biểu cổ xưa.Gần gác chuông có thêm cây đa cổ thụ và khu tòa bảo tháp Cửu phẩm Liên Hoa cao, khu tòa tháp này 13 m dùng để thờ vọng Xá Lợi đức Phật trong chùa Mía.
Khi du khách đi vào bên trong sẽ thấy khu tiền đường, ở gian phải có tấm bia khắc dùng để nói về việc trùng tu chùa. Điểm đặc biệt ở đây nữa là tấm bia được điêu khắc cũng khá đẹp và nghệ thuật. Nó thể hiện tài điêu khắc tinh hoa của các nghệ nhân cổ xưa.
Chùa Mía ở thủ đô Hà Nội
Bên cạnh đó, du khách sẽ nhìn thấy bên trái tiền đường có bàn thờ chúa Liễu Hạnh, nằm phía sau tiền đường là chùa Trung, tiếp đến là chùa Thượng hậu đường. Phải nói đến khu chùa Trung và chùa Thượng, đây là khu còn giữ được bộ khung gỗ mà có nhiều phần điêu khắc có từ thế kỷ 17.
Đặc biệt nhất là chùa Mía khá nổi tiếng vì còn lưu giữ được đến 287 pho tượng lớn, nhỏ. Trong số đó có 6 pho tượng đồng, 106 pho tượng gỗ và 174 pho tượng bằng đất luyện được sơn son thếp vàng.
Chùa Mía ở thủ đô Hà Nội
Ngoài ra, có thêm tượng Hộ Pháp lớn và 8 pho tượng Kim Cương và rất nhiều các pho tượng và công trình có kiến trúc đặc sắc và ý nghĩa khác nằm trong khuôn viên xung quanh chùa Mía.
Chùa Mía hiện đang là ngôi chùa cổ đạt kỷ lục về nơi lưu giữ và bảo tồn rất nhiều các pho tượng cổ hiện nay. Bên cạnh đó, đây còn là một ngôi chùa có kiến trúc và nghệ thuật đặc sắc được rất nhiều du khách quan tâm và đến thăm viếng, tham quan thường niên rất đông đúc.
