Bức tranh sơn mài nổi tiếng đầu thế kỷ XX

Tranh sơn mài nổi tiếng

Dọc mùng (tên gọi chính xác là Phong cảnh) là bức tranh sơn mài khổ lớn trình bày theo kiểu bình phong của họa sĩ Nguyễn Gia Trí, được vẽ vào năm 1939, là một bức tranh sơn mài nổi tiếng, tiêu biểu của nền hội họa Việt Nam đầu thế kỷ XX.

Bức tranh sươn mài nổi tiếng Dọc mùng gồm hai mặt, mặt trước là tranh Phong cảnh còn mặt sau là tranh Thiếu nữ trong vườn. Từ khi ra đời cho đến nay, Dọc mùng được giới chuyên môn cũng như giới sưu tập đánh giá là Bức tranh sơn mài nổi tiếng đẹp nhất Việt Nam. Hiện nay, bức tranh được đặt trang trọng tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.

Bức tranh là một bộ bình phong gồm 8 tấm gỗ ghép lại. Với sơn son, sơn then, vàng, bạc, vỏ trứng và sơn cánh gián họa sĩ đã tạo cho Dọc mùng một vẻ đẹp lộng lẫy, có chiều sâu bí ẩn, đưa kĩ thuật sơn mài lên đỉnh cao, khẳng định tầm quan trọng của chất liệu hội hoạ này trong nền mỹ thuật Việt Nam, đồng thời, đánh dấu sự khởi đầu cho khuynh hướng sáng tác đưa sơn mài vào nghệ thuật của Nguyễn Gia Trí những năm sau này.

Mặt trước là hình ảnh cây dọc mùng với nét vẽ khoẻ khoắn, những mảng vỏ trứng, hình cây điển hình được viền bằng những mảng màu to rộng, nét cứng cáp gợi về sự gần gũi chân quê của vùng nông thôn Bắc Bộ Việt Nam.

Mặt sau,bức tranh Thiếu nữ trong vườn là vườn hoa muôn sắc màu, trong đó các cô gái đang vui đùa, chạy nhảy, giá trị hiện thực toát lên từ hình khối, động tác. Sắc vàng kim được dát trên nền trời, trên những tấm áo điểm xuyết vỏ trứng, những vệt vàng lộng lẫy trên từng đường lượn như tôn vẻ đẹp thanh tân thiếu nữ.

Trong bức tranh sơn mài nổi tiếng Dọc mùng, mọi thành tựu kỹ thuật đều được Nguyễn Gia Tí phát huy hết mức, đặc biệt là thủ pháp để lộ nền son trong những hình người khiến các nhân vật nhẹ lâng lâng như tan được, tạo nên một bức tranh sơn mài nổi tiếng từ đầu thế kỷ XX cho đến bây giờ.