399B Trường Chinh, phường 14, quận Tân Bình, TP.HCM
Nuôi tôm càng xanh đang trở thành một mô hình kinh tế hiệu quả và phổ biến tại Việt Nam nhờ vào giá trị kinh tế cao và khả năng thích nghi tốt của loài tôm này. Trong đó, phương pháp nuôi tôm càng xanh trong bể lót bạt được ưa chuộng bởi tiết kiệm diện tích, dễ kiểm soát môi trường và tối ưu hóa nguồn lực. Tuy nhiên, để đạt năng suất cao, người nuôi cần lưu ý một số yếu tố quan trọng được chia sẽ tại nội dung bài viết dưới đây.
Tôm càng xanh (Macrobrachium rosenbergii) là một trong những loài tôm nước ngọt lớn nhất, có giá trị thương mại cao. Loài này có tốc độ sinh trưởng nhanh, khả năng thích nghi tốt với các môi trường nuôi khác nhau, đặc biệt là bể lót bạt.
• Tôm càng xanh có thể sinh trưởng tốt trong môi trường nước ngọt hoặc lợ, nhiệt độ từ 25-30°C.
• Chúng phát triển mạnh ở độ pH từ 7.5-8.5 và hàm lượng oxy hòa tan tối thiểu 5 mg/L.
• Dễ kiểm soát chất lượng nước và dịch bệnh.
• Giảm chi phí cải tạo ao và tiết kiệm diện tích.
• Dễ dàng thu hoạch và bảo vệ tôm khỏi thiên địch.
• Lựa chọn vị trí: Bể nên đặt ở nơi có ánh sáng tự nhiên vừa phải, thông thoáng nhưng tránh gió lùa mạnh.
• Thiết kế bể:
- Diện tích bể thường từ 20-50 m² tùy quy mô.
- Lót bạt PE hoặc màng chống thấm hdpe tự dính chất lượng cao để ngăn rò rỉ nước.
- Hệ thống thoát nước và cấp nước được lắp đặt đảm bảo dễ vận hành.
• Khử trùng bể: Sử dụng vôi nông nghiệp hoặc thuốc sát trùng chuyên dụng để làm sạch bề mặt bạt trước khi bơm nước.
• Nguồn nước: Nước đầu vào cần được lọc sạch, khử trùng, và xử lý để đạt các thông số lý tưởng:
- Độ kiềm: 80-120 mg/L.
- Nhiệt độ: 27-30°C.
- Hàm lượng oxy: Trên 5 mg/L.
• Quản lý chất lượng nước: Sử dụng hệ thống sục khí để đảm bảo oxy luôn đủ. Thường xuyên thay nước (10-20% lượng nước trong bể mỗi tuần) để giảm độc tố.
• Tiêu chí chọn giống:
- Tôm khỏe mạnh, đều kích thước, không có dấu hiệu bệnh.
- Chọn giống từ cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.
• Thả giống:
- Mật độ thả: 30-50 con/m².
- Tôm giống cần được thuần hóa với môi trường bể trong vòng 30 phút trước khi thả.
• Thức ăn:
- Tôm càng xanh ăn tạp, có thể sử dụng thức ăn công nghiệp, thức ăn tự nhiên (ốc, cá nhỏ) hoặc phụ phẩm nông nghiệp (cám, bột ngô).
- Tăng cường men vi sinh, khoáng chất vào khẩu phần ăn để tôm phát triển tốt.
• Liều lượng: Cho ăn 5-7% trọng lượng tôm mỗi ngày, chia làm 2 lần sáng và chiều.
• Theo dõi định kỳ: Kiểm tra pH, nhiệt độ, oxy hòa tan mỗi ngày.
• Phòng bệnh:
- Sử dụng chế phẩm vi sinh để kiểm soát vi khuẩn gây hại.
- Không sử dụng kháng sinh bừa bãi, tránh kháng thuốc.
Một số bệnh phổ biến khi nuôi tôm càng xanh:
• Bệnh đốm trắng: Do virus gây ra, cần sử dụng nước sạch và hạn chế thả mật độ quá dày.
• Bệnh phân trắng: Thường do thức ăn kém chất lượng, cần thay thức ăn và bổ sung vi sinh.
Môi trường nước quyết định sự phát triển của tôm càng xanh. Người nuôi cần thay nước định kỳ 10-20% mỗi tuần để loại bỏ cặn bẩn và độc tố như NH3, NO2. Đảm bảo hệ thống lọc nước, sục khí hoạt động ổn định, duy trì hàm lượng oxy hòa tan trên 5 mg/L, giúp môi trường nước sạch và giàu oxy.
Thả mật độ quá dày làm giảm oxy, tăng cạnh tranh thức ăn và nguy cơ dịch bệnh. Mật độ lý tưởng là 30-50 con/m², đảm bảo không gian sống để tôm phát triển khỏe mạnh và đồng đều.
Quan sát hoạt động của tôm mỗi ngày để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường như tôm bỏ ăn, nổi đầu hoặc màu sắc lạ. Người nuôi cần can thiệp kịp thời bằng cách kiểm tra chất lượng nước, bổ sung oxy và điều chỉnh chế độ chăm sóc phù hợp.
Sử dụng thiết bị đo tự động để theo dõi pH, oxy hòa tan và nhiệt độ nước, giúp phát hiện nhanh sự biến đổi môi trường. Hệ thống giám sát chất lượng nước và phần mềm quản lý nuôi trồng giúp tối ưu quy trình, tiết kiệm chi phí và nâng cao năng suất.
Với việc tuân thủ tốt các lưu ý trên, người nuôi hoàn toàn có thể đảm bảo môi trường lý tưởng, giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả kinh tế trong mô hình nuôi tôm càng xanh trong bể lót bạt.
